Açığa nasıl satılır Açığa Satışın Artıları ve Eksileri

Açığa satış nedir?

Basitçe ifade etmek gerekirse açığa satış, bir yatırımcının menkul kıymetleri ödünç alıp gelecekte daha düşük bir fiyattan geri almayı umarak satması ve böylece kâr elde etmesidir. Açığa satış kısaca budur.

Ancak, bu yatırım stratejisini aşırı basitleştirmemek gerekir, çünkü açığa satış sadece önemli kârlar için fırsatlar getirmez, aynı zamanda ciddi riskler de içerir. Bilmek isteyebileceğiniz birkaç dezavantajla birleştiğinde, açığa satış hafife alınmaması gereken bir faaliyettir.

Bu makale size açığa satışı tanıtacak, size artıları ve eksileri, neden denemek isteyebileceğinizi ve en önemlisi, dikkat etmeniz gerekenleri anlatacak.

Açığa satış nasıl çalışır?

Açığa satış yaptığınızda, hisse senedi fiyatının beklenen düşüşü hakkında spekülasyon yapmaya çalışırsınız. Açığa satış, yalnızca deneyimli piyasa oyuncularının yapması gereken bir şeydir.

Açığa satış yapmak amacıyla bir pozisyon açmak için önce hisseleri veya değerinin düşmesini beklediğiniz başka bir varlığı borç almalısınız. Sonrasında borç alınan hisse senetleri piyasa fiyatını ödemek isteyenlere satılır.

Bir sonraki adım, yatırımcının hisseleri daha düşük bir fiyattan geri satın alabilmesi ve borç verene iade edebilmesi için hisselerin ucuzlamasını beklemektir. Buradaki esas püf nokta, fiyatın düşmemesi, bunun yerine artması ihtimalidir. Bu nedenle, potansiyel risk neredeyse sınırsızdır.

Açığa satışın riskleri nelerdir?

Açığa satışın tersi uzun pozisyondur. Uzun pozisyon açtığınızda yani kendi sahip olduğunuz hisselerle işlem yaptığınızda başarısız olursanız yalnızca yatırdığınız parayı kaybedersiniz. Yani 100$'dan bir hisse senedi satın alırsanız, kaybedebileceğiniz maksimum tutar 100$'dır. Bunun nedeni, hisse senedi fiyatının 0$'ın altına inmesinin mümkün olmamasıdır.

Açığa satış, hikayenin dramatik bir hal aldığı zamandır. Açığa satış yaptığınızda, teorik olarak başarısız olursanız ne kadar kaybedebileceğinizin bir sınırı yoktur, çünkü bir hisse senedinin fiyatı tavana vurabilir.

Son örneğe geri dönelim: 100$'lık bir hisse senedi ile siz işlemden çıkmadan önce fiyat 300$'a çıkarsa, kaybınız hisse senedi başına 200$ olacaktır.

Açığa satış yapan bir satıcının karşılaşabileceği bir diğer risk de kısa pozisyon sıkıştırmasıdır. Bu, yoğun bir şekilde açığa satılan bir hisse senedinin fiyatının önemli ölçüde arttığı bir durumdur. Fiyat artışı ölçüsüz hale geldikçe ve yatırımcılar kayıplarını sınırlamaya çalıştıkça süreç, giderek daha fazla açığa satıcının anlaşmalarını kapatmak için hisse senedini geri satın almasına neden olur.

Söylenenlerin ışığında, yalnızca ciddi finansal risklerle yüzleşmeye hazır deneyimli bir yatırımcıysanız açığa satış yapmak mantıklıdır. Bu size göre değilse daha az riskli bir şey denemek isteyebilirsiniz.

Açığa satıştan daha düşük riskli bir alternatif

Aynı hisse senedi üzerinde bir satış opsiyonu satın almak, olumsuzlukla karşılaşma riskinizi sınırlayan, açığa satışa bir alternatiftir. Bir satış opsiyonuna sahip olduğunuzda, hisse senedini kullanım fiyatı adı verilen belirli bir fiyattan satabilirsiniz. Hisse senedinin fiyatı yükselirse kaybınız satış opsiyonu (opsiyon primi) için ödediğiniz tutarla sınırlı olacaktır.

Opsiyon priminin boyutu kullanım fiyatına ve satış opsiyonunun vade tarihine bağlıdır. Kullanım fiyatı ne kadar yüksek ve son kullanma tarihi ne kadar uzunsa opsiyon primi de o kadar yüksek olur.

İşte bir örnek: 10 Nisan 2023'te bir hisse senedi 100$'dan işlem görüyor. Hisse senedi başına 15$'a mal olan ve iki hafta içinde 24 Nisan 2023'te sona erecek bir satış opsiyonunun kullanım fiyatı 100$'dır. Dolayısıyla hisse senedinin fiyatı 100$'ın üzerine çıkarsa kaybınız hisse senedi başına 15$ (artı komisyonlar) ile sınırlı olacaktır.

Açığa satış nasıl para kazandırabilir?

Buna açığa satışın içerdiği risklerin diğer yüzü olarak bakın. Hisse senetlerini fiyatlarının düşmesini bekleyerek satışa çıkardığınızda ve beklentiniz doğru çıktığında, hisse senetlerini daha düşük bir fiyattan geri alarak satış fiyatı ile alış fiyatı arasında bir fark yaratmış olursunuz. Bahsi geçen fiyat farkı sizin kazancınızdır. Fark ne kadar büyükse o kadar çok para kazanırsınız.

İşte açığa satışa basit bir örnek: Diyelim ki hissesi 50$'dan işlem gören bir hisse senedi var. Hisse senetlerinden 100 hisse ödünç alıp 5.000$'a satıyorsunuz. Sonra fiyat beklediğiniz gibi davranır ve düşer. Hesaplamayı basitleştirmek için fiyatın hisse başına 25$'a düştüğünü varsayalım. Bu gerçekleştiğinde borç aldıklarınızı yerine koymak için 100 hisse satın alırsınız. Bu durumda kârınız 2.500$'dır.

Ancak, açığa satış hakkında bilmeniz gereken başka bir şey daha vardır: ilgili maliyetler.

Açığa satış yapmak masraf etmek anlamına mı geliyor?

Cevap evet. Açığa satış yapmayı planladığınızda, aşağıdaki maliyetleri göz önünde bulundurmalısınız:

• Teminat faizi

Bir teminat hesabı olmadan açığa satış yapmaya başlayamazsınız. Bu nedenle, her açığa satış yapan kişi ödünç alınan fonlar için faiz ödemek zorundadır.

• Hisse senedi borçlanma maliyetleri

Muhtemelen, yüksek kısa faiz veya sınırlı hisse dalgalanması nedeniyle bazı şirketlerin hisse senetlerini borç alamayacaksınız. Bu tür hisseleri borç almak, borç almayı zorlaştıran bir ücret gerektirecektir. Bu tür bir ücret, yıllık orana dayalıdır; oldukça yüksek olabilir ve açığa satışın açık olduğu işlem sayısına göre orantılıdır.

• Temettüler ve diğer ödemeler

Son olarak, her bir açığa satıcının, açığa satış yapan hisse senedi için temettü ödemeleri ve ayrıca hisse bölünmeleri ve devredilmeler de dahil olmak üzere açığa sattıkları hisse senediyle ilişkili diğer kurumsal olaylar için ödeme yapması gerekebilir.

Açığa Satışın Artıları ve Eksileri

Piyasa aktörleri aşağıdaki nedenlerle açığa satışa yönelmektedir:

• Açığa satış yapmak, büyük kazanç fırsatı verir.
• Bu strateji nispeten küçük bir başlangıç sermayesi gerektirir.
• Kaldıraçlı yatırımlarla açığa satış yapmak mümkündür.
• Yatırımcılar diğer varlıklara karşı hedge yapabilirler.

Öte yandan, açığa satışın bazı ciddi dezavantajları vardır:

• Açığa satışta başarısız olursanız zararınız potansiyel olarak sınırsız olabilir.
• Bir teminat hesabı olmadan açığa satış yapamazsınız.
• Açığa satış yapmak, bir teminat faizi ödemeyi içerir.
• Kısa pozisyon sıkıştırmaları sizi derin bir borca sürükleyebilir.

Özetle

Yatırımcılar ve işlemciler açığa satışı, hisseleri borç alarak, piyasa fiyatından satarak ve daha sonra gelecekte daha düşük bir fiyattan geri satın alarak düşüşte olan bir piyasadan kâr elde etmenin bir yolu olarak düşünürler. Bu, elbette, düşüş tahmini doğru olursa gerçekleşir.

Bazıları açığa satış kavramını piyasaya karşı bahis olarak eleştiriyor, ancak diğer yandan birçoğu açığa satışı piyasaları daha verimli hale getiren dengeleyici bir güç olarak görme eğiliminde.

Açığa satış gerçekten önemli kârlar getirebilir. Bununla birlikte başarısızlık durumunda neredeyse sınırsız finansal kayıplarla ilişkili ciddi riskler taşır. Dikkate alınması gereken bir diğer konu da açığa satışın genel karmaşıklığına katkıda bulunan teminat faizi ve hisse senedi borçlanma maliyetleri gibi ilgili giderlerdir.